UEFA Champions League là giải đấu bóng đá cấp câu lạc bộ danh giá nhất châu Âu, nơi quy tụ những đội bóng mạnh nhất như Real Madrid, Bayern Munich hay Manchester City. Tuy nhiên, trong khi thế giới gọi giải đấu này là “Champions League”, người Việt lại quen miệng gọi là “Cúp C1”. Vậy tại sao lại có sự khác biệt thú vị này?
Thực ra, “Cúp C1” là cách gọi có từ trước năm 1992 – thời điểm mà Champions League vẫn còn mang tên “European Champion Clubs’ Cup” (Cúp các câu lạc bộ vô địch châu Âu). Khi ấy, giải đấu chỉ dành cho các đội vô địch quốc gia, nên được xem là “Cúp cấp 1” – tức giải đấu cao nhất trong hệ thống cúp châu Âu. Ngoài ra, còn có “Cúp C2” cho các đội vô địch cúp quốc gia và “Cúp C3” cho những đội có thứ hạng cao ở giải vô địch nhưng không vô địch.
Điều thú vị là cụm từ “C1” không bắt nguồn từ tiếng Anh. Chữ “C” ở đây là viết tắt của “Cup”, còn số “1” thể hiện cấp độ cao nhất. Cách gọi này đến Việt Nam thông qua ảnh hưởng của Liên Xô và các nước Đông Âu trước kia. Trong tiếng Nga, người ta thường ký hiệu “C-1”, “C-2”, “C-3” để chỉ các giải đấu châu Âu khác nhau, và khi được dịch sang tiếng Việt, nó trở thành “Cúp C1”, “Cúp C2”, “Cúp C3”.
| Một trận đấu tại cúp Champions League |
Ngày nay, UEFA đã đổi tên chính thức thành “Champions League” từ mùa giải 1992–93, nhưng thói quen gọi “Cúp C1” vẫn được người Việt giữ lại như một cách gọi thân thuộc, dễ hiểu và mang màu sắc hoài niệm. Với nhiều người yêu bóng đá Việt Nam, “Cúp C1” không chỉ là tên của một giải đấu, mà còn là ký ức của những đêm trắng, những trận cầu kinh điển và những khoảnh khắc khó quên.
Cách gọi “Cúp C1” còn phản ánh một nét văn hóa bóng đá rất riêng của người Việt: đó là sự gắn bó, giản dị và gần gũi. Dù bóng đá hiện đại ngày càng toàn cầu hóa, khái niệm “Cúp C1” vẫn gợi lại hình ảnh những năm tháng đầu tiên người hâm mộ Việt Nam thức khuya xem tivi trắng đen, say mê với những cái tên như AC Milan, Real Madrid hay Manchester United. Chính vì vậy, “Cúp C1” không chỉ là ký hiệu, mà là một phần ký ức tập thể của nhiều thế hệ.
| Biểu tượng Champions League |